Nie trzeba być ekonomistą, by wiedzieć, czym jest budżet oraz że składa się z dwóch narzędzi: dochodów i wydatków. Już od najmłodszych lat mamy styczność z finansami: dysponujemy kieszonkowymi, później pierwszymi dochodami, z czasem utrzymujemy dom czy nawet najbliższych. Jak się okazuje, budżet państwowy funkcjonuje na podobnych zasadach: składa się z dochodów i wydatków, jednak oba te narzędzia budżetowe przyjmują nieco odmienną formą. Otóż państwo nie dostaje wynagrodzenia za pracę, a swój dochód generuje głównie z podatków, dochody nieopodatkowane, środki z prywatyzacji i transakcji, w tym również zagranicznych. Również i wydatki, z jakimi boryka się budżet państwa mają zupełnie odmienny charakter, a ich skala daleko przekracza skalę wydatków budżetu domowego. Na co więc wydaje pieniądze państwo? Istnieje pewna zasada, a właściwie prawo, które mówi, że środki z budżetu państwa muszą być rozdysponowane w taki sposób, by przynosiły korzyści przede wszystkim społeczeństwu. Państwo finansuje zatem wszelkiego rodzaju zapomogi i świadczenia, jak też i poszczególne sektory gospodarki: oświatę, sport i rekreację, służbę zdrowia, służby bezpieczeństwa i tak dalej. Za stan budżetu państwa odpowiada Ministerstwo Finansów.
